Mae plastig yn tagu ein moroedd a'n byd naturiol! Mae'n ddrwg iawn i fywyd gwyllt oherwydd nid yw'n diflannu yn unig - mae'n torri i mewn i ddarnau llai a llai. Ni fyddwch yn gallu gweld y darnau hynny oherwydd eu bod mor fach, ond mae anifeiliaid yn eu bwyta. Mae'r darnau bach hyn o blastig yn cronni yng nghyrff yr anifeiliaid, i fyny'r gadwyn fwyd. Gall anifeiliaid hefyd gael eu trapio neu eu hanafu gan blastig sy'n cael ei adael o gwmpas.
Y newyddion da yw y gallwn ni i gyd wneud ein rhan i dorri lawr ar blastig diangen! Ar ôl i chi ddechrau edrych, efallai y byddwch chi'n synnu faint yn union o blastig rydyn ni'n ei ddefnyddio yn ein harferion beunyddiol ac wythnosol.
O gwmpas y lle
Meddyliwch am eich diwrnod
Gall meddwl am yr hyn y bydd ei angen arnoch chi os ydych chi allan trwy'r dydd gyda'ch teulu neu ffrindiau wneud gwahaniaeth mawr. Cyn i chi adael y tŷ, ewch â photel ddŵr, cwpan a bag siopa y gellir ei hail-lenwi gyda chi. Os ydych chi eisoes yn gwneud y pethau hyn, yna daliwch ati gyda'r gwaith da! Efallai ei bod hi'n bryd mynd un ymhellach a chario cyllyll a ffyrc eich hun, neu welltyn efallai. Gall prynu bwyd pan fyddwch chi allan olygu llawer o blastig felly efallai y gallech chi siarad â'ch rhieni am gymryd brechdanau eich hun!
Siopa bwyd
Ydych chi'n helpu gyda'r siop fwyd? Pan rydych chi yn yr archfarchnad edrychwch o gwmpas - a oes unrhyw beth nad yw'n dod gyda deunydd pacio? Fel arfer gellir dod o hyd i domatos, orennau, afalau a llawer mwy o lysiau yn rhydd.
Diodydd wrth fynd
Gall prynu diodydd poeth ac oer pan fyddwch chi allan olygu llawer o blastig. Oeddech chi'n gwybod nad yw'r rhan fwyaf o gwpanau diod poeth tecawê yn cael eu hailgylchu? Dyna tua 7 miliwn o gwpanau yn y DU bob dydd! Siaradwch â'ch teulu a'ch ffrindiau am ddefnyddio cwpanau y gellir eu hailddefnyddio ar gyfer diodydd poeth tecawê. Gallwch chi fod yn hyrwyddwr!
Yn yr ystafell ymolchi
Brwsys dannedd
Mae'r mwyafrif o frwsys dannedd wedi'u gwneud o blastig, ond gallwch chi gyfnewid eich un chi am frws dannedd bambŵ! Mae'r blew yn dal i fod yn blastig, ond mae'n llawer gwell i'r amgylchedd.
Os ydych chi'n defnyddio brws dannedd trydan, mae yna bethau y gallwch chi eu gwneud o hyd. Efallai y bydd y cwmni sy'n eu gwneud yn ailgylchu'r pennau i chi. Os na wnânt, fe allech chi ysgrifennu atynt a gofyn iddyn nhw wneud hynny!
Yn y gawod
Mae pwffs cawod yn gyffredin iawn - efallai bod gennych chi un mewn lliw llachar hyd yn oed! Ond er eu bod yn edrych yn hwyl, maen nhw wedi'u gwneud o blastig. Os ydych chi'n gallu, pan ddaw hi'n amser cael pwff cawod newydd mae'n well i chi ddweud 'na' a defnyddio sebon yn lle.
Golchi dwylo
Bydd defnyddio bariau o sebon yn lle poteli yn gwneud bywyd gwyllt yn hapus, ac mae'n well i'r hinsawdd hefyd! Mae gwneud plastigau yn golygu bod llawer o CO2 yn mynd i'r awyr. Mae gan sebonau hylif ôl troed carbon 25% yn fwy na sebonau bar! Mae sebonau bar yn aml yn rhatach na sebonau pwmp, ac yn gyffredinol rydych chi'n cael mwy o ddefnydd allan o far, felly does dim angen i'ch rhieni brynu cymaint. Mae'n fuddugoliaeth!
Yn y gegin
Golchi llestri
Ydych chi'n helpu gyda'r golchi llestri weithiau? Mae rhai brandiau o hylif golchi llestri yn caniatáu ichi ail-lenwi'ch poteli ar ôl i chi redeg allan. Efallai eich bod wedi sylwi bod sbyngau fel arfer yn cael eu gwneud o blastig hefyd. Gallai eich rhieni brynu sbyngau wedi'u gwneud o ddeunyddiau bioddiraddadwy, fel bambŵ, neu gallent brynu brwsh sgwrio yn lle, sy'n para llawer hirach!
Gwneud bwyd blasus eich hun
Mae pobi yn wych - ac nid yn unig am ei fod yn blasus! Pan fyddwch chi'n prynu bisgedi, cacennau a byrbrydau maen nhw fel arfer yn dod mewn deunydd pacio plastig, na ellir ailgylchu llawer ohono. Ceisiwch wneud eich un eich hun a byddwch yn arbed prynu llawer o blastig! Mae yna ddigon o ryseitiau ac awgrymiadau ar gael ar-lein i'ch helpu chi i ddechrau.
Bagiau te
Ydych chi'n yfwr te? Neu efallai bod eich teulu'n caru te? Mae gan lawer o fagiau te blastig ynddynt, ond mae rhai cwmnïau wedi addo cael gwared â phlastig o’u bagiau te. Cymerwch gip sydyn ar y rhyngrwyd i ddarganfod pa gwmnïau sy'n ddi-blastig.